Ӗнер, юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, каҫхи 5 сехетре Хӗрлӗ Чутай салинче инкек пулнӑ – пушарта ҫын ҫунса вилнӗ.
Пушар 1-мӗш Савут урамӗнчи ҫуртра тухнӑ. Ҫулӑм икӗ хутлӑ харпӑр ҫурта тӗп тунӑ. Пушара сӳнтернӗ хыҫҫӑн ҫын виллине тупнӑ. Вӑл – 71 ҫулти арҫыннӑн.
Халӗ специалистсем ҫулӑм мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.
Хӗрлӗ Чутайӗнче «Пехил» монументпа декораци скульптура композицине вырнаҫтарнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ.
Ҫак эрнере вара, авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, скульптурӑна савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта тӳре-шара та пырса ҫитнӗ.
Арт-объектра чӑвашла тумланнӑ арҫынпа хӗрарӑм кӳлепине вырнаҫтарнӑ. Вӗсем — йӑла-йӗркене тытса тӑракансем. Арҫынпа хӗрарӑмӑн икӗ енче пурнӑҫ йывӑҫҫи, вӑл ҫичӗ ӑру ҫыхӑнӑвне палӑртать. Скульптура умне «Ēмēр сакки ҫинче ēмēр пēрле» арт-сак вырнаҫтарнӑ.
Скульптура 1,5 тонна таякан арт-бетонтан тӑрать. Унӑн ҫӳллӗшӗ — 2,80 метр.
Проект авторӗ —
Чӑваш Республикин культурӑн тав тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Вячеслав Андреев (Эткер).
Хӗрлӗ Чутайӗнче Вячеслав Эткер скульпторӑн «Пехил» монументпа декораци скульптура композицине вырнаҫтарнӑ. Тӑван халӑхӑмӑрӑн наци йӑли-йӗркине, несӗлӗмӗрсене сума сунине палӑртакан ҫав ӗҫпе Ҫӗнтерӗве 50 ҫул паркра паллашма пулать.
Вячеслав Эткер — Чӑваш Енри художниксен союзӗн членӗ, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Ыттисем асӑрхаман эреветлӗхе витӗр куракан ҫак ӑстан йывӑсран касса тунӑ ытарайми илемлӗ ӗҫӗсем хамӑрӑн аваллӑхӑмӑра, эткерлӗхӗмӗре, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян культурине сума сума вӗрентеҫҫӗ.
Чӑваш Енре тӗрлӗ ялта ял кунӗсем иртеҫҫӗ. Нумаях пулмасть Етӗрне тӑрӑхӗнчи Анат Явӑшра та иртнӗ.
Унта пухӑннисем чи малтан Анат Явӑш ялӗн ҫӑви ҫинче пуҫтарӑннӑ. Унта Чӑваш наци конгресне 16 ҫул ертсе пынӑ Геннадий Архипов вил тӑприйӗ ҫине чечек хунӑ.
Унтан уяв ялти ятарлӑ лапамра иртнӗ. Асӑннӑ тӑрӑхра ҫуралса ӳссе тӗрлӗ тӑрӑха сапаланнӑ ентешсем те пырса ҫитнӗ.
Чӑваш эстрада юрӑҫисем, Куславккапа Хӗрлӗ Чутай тӑрӑхӗсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем хаваслӑ юрӑ-ташӑпа, мыскарасемпе савӑнтарнӑ.
Чӑваш Енре чирлӗ ҫынсене вертолётпа та больницӑсене илсе ҫитерни пирки эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Санитари авиацийӗ валли ятарлӑ лапамсем кирлӗ. Ҫулталӑк вӗҫлениччен ун пеккисене Патӑрьелте тата Етӗрнере тумалла.
Ҫын пурнӑҫне ҫӑлса хӑварассинче тепӗр чухне кашни ҫеккунт хаклӑ. Тухтӑрсем патне вӑхӑтра илсе ҫитерме хӑш чухне вертолётсем пулӑшаҫҫӗ.
Ун пек тӗслӗхсенчен пӗри пирки Софья Савнеш ӗнер пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Хӗрлӗ Чутай районӗнчи 70 ҫулти арҫынӑн кӑкӑрӗ тӗлӗнче ыратма пуҫласан ӑна васкавлӑ медпулӑшупа Ҫӗмӗрлери медицина центрне илсе кайнӑ. Унти тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн пациентӑн миокард инфаркчӗ пулни палӑрнӑ. Кун хыҫҫӑн ватӑ ҫынна Республикӑн клиника пульницине коронографи операцийӗ тума вертолётпа ӑсатнӑ.
Чӑваш Енре иртнӗ «Туслӑх хӗлхемӗ» фестиваль вӗҫленнӗ. Аса илтерер: ӑна Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствипе Хӗрарӑмсен республикӑри канашӗ Тӑван чӗлхен пӗтӗм тӗнчери кунӗнче, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, уҫнӑччӗ.
Халӗ «Туслӑх хӗлхемӗ» фестиваль ҫӗнтерӳҫисене пӗтӗмлетнӗ. «Сӑмах илемӗ» номинацире Елчӗкри вӑтам шкулта вӗренекен Камилла Борисова ҫӗнтернӗ, «Чӑваш вӑййи» номинацире — Патӑрьел районӗнчи Хирти Пикшикри «Мерчен» фольклор ушкӑнӗ, «Чӑваш ташши» номинацире — Шупашкар районӗнчи Тренккассинчи «Сияние» хореографи ушкӑнӗ, «Янра чӑваш юрри» номинацире — Хӗрлӗ Чутайӗнчи вӑтам шкулти Софья Эзенкина тата Йӗпреҫ районӗнчи Кӗлӗмкассинчи шкулта 3-мӗш класра вӗренекенсем.
Чӑваш Ен Правительстви массӑллӑ информаци хатӗрӗсене грант шучӗпе 19 миллион тенкӗ ытларах укҫа пама палӑртать.
«Чӑваш Ен» ПТРКна 1 миллион та 226,4 пин тенкӗ уйӑрса парасшӑн. Ҫав укҫа икӗ телепрограммӑпа 1 радиопрограмма хатӗрлеме кайӗ. «Чӑваш Ен» НТРКна — 1 миллион та 671,2 пин тенкӗ (2 телепрограммӑпа 3 радиопрограмма валли), ЮТВна — 502 пин тенкӗ (1 телепрограмма валли), «Высший пилотаж» обществӑна — 222,4 пин тенкӗ (1 радиопрограмма валли).
«Советская Чувашия» хаҫат 4 миллион та 314,9 пин тенкӗлӗх 16 гранта ҫӗнсе илнӗ, «Грани» хаҫат — 1 миллион та 925 пин тенкӗлӗх 7 гранта, «Хыпар» издательство ҫурчӗ — 3 миллион тенкӗ те 489,9 пин тенкӗлӗх 13 гранта.
Списокра ҫавӑн пекех Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк, Тӑвай тата Ҫӗрпӳ районӗсен хаҫачӗсем.
Хӗрлӗ Чутай шкулӗнче ӑс пухакан ачасем «ӑслӑ» вӗлле шутласа кӑларнӑ. Ку ӗҫ хальлӗхе вӗҫленмен-ха.
ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна ачасем пуҫтараҫҫӗ. Проекта вырӑнти фермер Данис Лобастов шутласа кӑларнӑ. Ачасем «ӑслӑ» вӗллене тӑватӑ урокра туса пӗтерме шантарнӑ.
Мӗнле велле-ха вӑл? Унпа дистанци мелӗпех ӗҫлеме пулать. Смартфон ҫинчи пускӑча пуссах пыла банкӑсене тултарма май пур. Ачасем пыл сӑпасӗнче ку хатӗрпе пӗрремӗш хут пыл пуҫтарӗҫ.
Пӗлтӗр ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутайра ветерана вӗлернӗ. Ҫак тискер ӗҫе тунӑ ҫын суд сакки ҫине ларнӑ.
Ҫак арҫын Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗпе, тыл ӗҫченӗпе - 92 ҫулти хӗрарӑмпа - пӗр килте пурӑннӑ. Ҫав кун вӗсем хирӗҫсе кайнӑ. Арҫын ватӑ хӗрарӑма пуҫӗнчен, кӗлеткин ытти пайӗнчен 50 хутран кая мар ҫапнӑ. Ватӑ ҫын йывӑр сурансене пула ҫавӑнтах нушаланса вилнӗ.
29 ҫулти арҫынна суд тӗрмене 12 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Вӑл - Мари Эл ҫынни.
Чӑваш Енри тата тепӗр тӑрӑхра 2023 ҫула чӑвашла ёлкӑпа кӗтсе илнӗ. Телеграмри @enteshsem каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек ёлкӑна Хӗрлӗ Чутайӗнчи шкулта вырнаҫтарнӑ.
Маларах эпир Элӗк районӗнчи «Ҫӑлкуҫ» ача пахчинче ӗҫлекенсем ёлкӑна чӑвашла капӑрлатни пирки хыпарланӑччӗ, унтан тата Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче ҫавӑн пек ёлка вырнаҫтарнине пӗлнӗччӗ.
Чӑвашла теттесемпе илемлетнӗ ёлкӑсем ыттисенчен нимпе те кая мар. Унтан та ытларах — илемлӗрех те.
+3.3 °C